Του Νικου Χ. Ρουσανογλου
Στον… βυθό της θάλασσας κρύβεται η ανάκαμψη του κατασκευαστικού κλάδου κατά κυριολεξία, αν κρίνει κανείς από τον σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών για τη νέα γενιά συγχρηματοδοτούμενων έργων με παραχώρηση εκμετάλλευσης. Η πρόθεση της Πολιτείας να προχωρήσει στην προκήρυξη διαγωνισμού για την υποθαλάσσια σύνδεση του Περάματος με τη Σαλαμίνα αναμφίβολα εξέπληξε πολλούς, μιας και η αναγκαιότητα ενός τέτοιου έργου κρίνεται τουλάχιστον αμφισβητήσιμη.
Η σχετική αναγγελία έγινε από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου, κ. Σ. Λαμπρόπουλο, από το βήμα πρόσφατου διεθνούς συνεδρίου, και λίγους μήνες μετά την παταγώδη αποτυχία του Δημοσίου στην περίπτωση της έτερης υποθαλάσσιας σύνδεσης, της Θεσσαλονίκης. Ενα έργο που ποτέ δεν εκτελέστηκε, ζημιώνοντας μάλιστα τα κρατικά ταμεία με 67,5 εκατ. ευρώ που επιδικάστηκαν στους αναδόχους και τις χρηματοδότριες τράπεζες αυτών. Η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υποδομών σπεύδει να εξαγγείλει ένα έργο προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ και μήκους 12 χλμ., που είναι σαφές ότι θα πυροδοτήσει αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις για προφανείς λόγους. Η ίδια ηγεσία του υπουργείου Υποδομών που είχε στο πρόσφατο παρελθόν στηλιτεύσει τις αποφάσεις των προκατόχων της για την περίπτωση της υποθαλάσσιας αρτηρίας της Θεσσαλονίκης φαίνεται πως βαδίζει στα χνάρια τους.
Ακόμα κι αν θεωρήσει κανείς ότι ένα τέτοιο έργο είναι απαραίτητο, μιας και θα συνδέσει ένα νησί όπως η Σαλαμίνα με την ενδοχώρα, είναι απορίας άξιον πώς θα κατασκευαστεί, δεδομένης της πληθώρας των προβλημάτων που θα τεθούν στην πορεία από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (τις οποίες εκ των πραγμάτων θα προκαλέσει μια τέτοια παρέμβαση στον θαλάσσιο πυθμένα) και τις πιθανές προσφυγές, μέχρι τις καθυστερήσεις λόγω αρχαιολογικών ευρημάτων.
Ζήτημα τίθεται ακόμα και για την ίδια τη βιωσιμότητα της επένδυσης, μιας και κατά τους χειμερινούς τουλάχιστον μήνες η κίνηση στη Σαλαμίνα δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί επαρκής για να προσφέρει τα απαιτούμενα έσοδα στους αναδόχους, αν και αυτό θα εξαρτηθεί και από τους όρους της σύμβασης και κυρίως το ύψος του διοδίου, τη χρονική διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης εκμετάλλευσης και το ποσοστό της συμμετοχής του Δημοσίου στα έσοδα από τα διόδια. Σημειωτέον ότι η Σαλαμίνα διαθέτει μόνιμο πληθυσμό 38.000 κατοίκων, ενώ κατά τους θερινούς μήνες εκτιμάται ότι το νησί επισκέπτονται περίπου 300.000 τουρίστες.
Ερώτημα αποτελεί και η στάση που θα επιδείξουν οι κατασκευαστικοί όμιλοι και ακόμα περισσότερο ο τραπεζικός κλάδος, που θα κληθεί να χρηματοδοτήσει το μεγαλύτερο μέρος ενός τέτοιου έργου. Αιτία, το «ναυάγιο» της προηγούμενης ανάλογης απόπειρας στη Θεσσαλονίκη, όταν τα προβλήματα που προέκυψαν αποδείχθηκαν αξεπέραστα, οδηγώντας τη σύμβαση σε ακύρωση και το Δημόσιο να καλείται να καταβάλει παχυλές αποζημιώσεις. Ταυτόχρονα, οι τράπεζες που συμμετείχαν στο εν λόγω έργο μόνο ικανοποιημένες δεν μπορούν να θεωρούνται από τη συνεργασία του με το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ, που επέδειξε παροιμιώδη αδράνεια στη διαχείριση των ζητημάτων που ανέκυψαν (π. χ. αρχαιολογικά ευρήματα, προσφυγές στο ΣτΕ κ. λπ.), δείχνοντας έτσι την αμηχανία του απέναντι στις αντιδράσεις.
Ασφαλώς υπάρχουν και οι υποστηρικτές του έργου, με κυριότερο εξ αυτών τον Δήμο Περάματος, που πλήττεται σε καθημερινή βάση από την κυκλοφοριακή συμφόρηση που προκαλείται, ένεκα της διέλευσης από το πορθμείο Περάματος του πληθυσμού της Σαλαμίνας, του Ναυστάθμου, αλλά και των εκδρομέων προς το νησί του Σαρωνικού. Ουδείς αμφισβητεί την υποβάθμιση της περιοχής εξαιτίας του γεγονότος αυτού, όπως επίσης και την ανάγκη να υπάρξει μια βιώσιμη λύση, που, σε συνδυασμό και με άλλες πρωτοβουλίες, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής στο Πέραμα. Ωστόσο, ένα ακόμα αμφιλεγόμενο έργο όπως θα ήταν η υποθαλάσσια σύνδεση, με δυσανάλογο κόστος ως προς τα οφέλη, δεν αποτελεί λύση.
• Το έργο θα γίνει σε περιοχή NATURA 2000 και σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας (SPA)
• Είναι γνωστή η σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής
• Έχει εξαντληθεί η φέρουσα ικανότητα του οδικού δικτύου του νησιού
•... Σήμερα η διέλευση γίνεται χωρίς αντίτιμο και με μικρές σχετικά καθυστερήσεις
• Υπάρχει η δυνατότητα κατασκευής και δεύτερης πλωτής διέλευσης που να παρακάμπτει την πόλη με ελάχιστο συγκριτικά κόστος.
2 σχόλια:
Δεν παραβλέπουμε τη σημασία των οδικών αξόνων για την «ενοποίηση» των οικονομιών [όχι των ανθρώπων: Πότε οι δρόμοι αρκούσαν για να ενώνονται οι άνθρωποι; Πότε, με βαρύτερα λόγια, μόνο από έλλειψη δρόμων χωρίζονταν οι άνθρωποι;].
Η εντατικοποίηση των μεταφορών, που (πρωτίστως) εξυπηρετείται από τη σύγχρονη Εγνατία, ενισχύει τη λειτουργία του κυρίαρχου οικονομικού μοντέλου.
Η Εγνατία «διακινεί» εμπορεύματα – ο μαζικός, «βιομηχανικός» τουρισμός, στον οποίο ομνύουν, δεν ενδιαφέρει, προφανώς, ως διακίνηση ανθρώπων, αλλά ως εργαλείο προσέλκυσης «νοήμονων εμπορευμάτων», δίποδων μονάδων προς «εκμετάλλευση», τόπλες χρηματογόνων μαστών για άρμεγμα.
Εξού και η εμμονή (τους) στη «ποιότητα» των τουριστών(!), την αγοραστική δύναμη, τη γερή πορτοφόλα – που δεν πηγάζει από διεθνιστική αλληλεγγύη στους αλλόχθονες εργαζόμενους.
Αλλά, παρά τις απειλές των τοπικών ιθυνόντων για ανελέητη ευημερία, τα φαινόμενα απατούν: ανέκαθεν «όλοι οι δρόμοι [του χρήματος] οδηγούν στη Ρώμη».
Το «κυκλοφοριακό σύστημα» της παγκοσμιοποιημένης «φάλαινας», οι εντεινόμενες ροές από παραφορτωμένα «εμπορευματοφόρα αγγεία», «οξυγονώνουν» με ρευστό πλούτο το χρηματοοικονομικό «κεφάλι» ή Κεφάλαιο, ώστε να συντηρεί αμείωτη την υδροκεφαλία του.
Οι κολακείες της διαδικασίας δεν μπορούν να κρύψουν ότι ο «Τόπος-οργανικό μέρος» του συστήματος, γίνεται «όργανο» της φάλαινας: χάνει τη δική του, εσωτερική οργανική δομή – δεν διανοείται, έστω ουτοπικά, τον εαυτό του ως «αυτοκέφαλο» οργανισμό.
Παύει, δηλαδή, να διαθέτει εσωτερικό καταμερισμό εργασίας. Ενοποιείται μονοσήμαντα στον «περιφερειακό» ή παγκοσμιοποιημένο καταμερισμό [στο προχωρημένο Λευκαδίτικο παράδειγμα: η «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού]. Επιζεί, αν μακροημερεύει η φάλαινα.
Ενδεχομένως σε πολλούς(;) φαντάζει ελκυστικός ο ρόλος παρακοιμώμενου του αυτοκράτορα, ή ευνοούμενου ακόλουθου της σύγχρονης, «συστημικής» Ρώμης.
Τυχόν απροσάρμοστοι ρομαντικοί είναι ελεύθεροι να ανταλλάσσουν τις Εγνατίες με αόρατους «δρόμους της φωτιάς», ή να μελαγχολούν, απογεύματα του Σεπτέμβρη, για την υπερπήδηση του Γοργοπόταμου.
Δημοσίευση σχολίου