Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2008

Η γραφή σαν φάρμακο της μνήμης



«Δεν είμαστε σαν τα ψηλά παλάτια με τα μύρια, / πάντ’ ανοιχτά σε μάκρητα και τόπους, παραθύρια;» 


"Η γραφή συνδέεται με τη μνήμη από τα γεννοφάσκια της. Θυμίζω τη μυθική εμφάνισή της στον κόσμο, όπως την αφηγείται ο Σωκράτης στον διάλογο «Φαίδρος» του Πλάτωνα: Ακουσα, λοιπόν, λέει ο Σωκράτης, ότι μια φορά κι έναν καιρό κοντά στην πόλη Ναύκρατις της Αιγύπτου γεννήθηκε κάποιος από τους παλαιούς θεούς, ονόματι Θευθ. Πρώτος αυτός βρήκε τον αριθμό, τον υπολογισμό, τη γεωμετρία και την αστρονομία, και επιπλέον ένα παιχνίδι με πεσσούς και με κύβους. Τέλος, εφεύρε τα γράμματα. Μια κι δυο πηγαίνει στον Θαμούν, τον βασιλιά της Αιγύπτου, για να του επιδείξει τις επινοήσεις του και τα χαρίσματά τους.

Οταν έφτασε στα γράμματα, ο Θευθ, που εμφανίζεται στον μύθο περισσότερο επινοητικός και από τον δικό μας πολυεφευρέτη, τον Παλαμήδη, βάλθηκε να εξηγεί ότι με το δημιούργημά του αυτό οι Αιγύπτιοι θα γίνουν «σοφότεροι και μνημονικότεροι», θα έχουν δηλαδή καλύτερη μνήμη. «Μνήμης τε γαρ και σοφίας φάρμακον ευρέθη» είπε όλο καμάρι ο θεός. Αλλά ο βασιλιάς είχε τις αντιρρήσεις του. Δεν εφεύρες φάρμακο της μνήμης αλλά της υπομνήσεως, και όχι της σοφίας αλλά της δοκησισοφίας, αντείπε στον θεό. Η εφεύρεσή σου θα παράσχει λήθη στην ψυχή των χρηστών της, γιατί θα εμπιστευτούν τη γραφή, θα θυμούνται τα πράγματα «έξωθεν, στηριγμένοι σε αλλότριους τύπους, και όχι «ένδοθεν», διά της ψυχής τους, κι έτσι θα πάψουν να γυμνάζουν τη μνήμη τους.[...]"


από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Τρίτης 25 Νοέμβρη 2008, το άρθρο - παρουσίαση του Παντελή Μπουκάλα


http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_25/11/2008_293453

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

"Στάζει τη μέρα,στάζει στον ύπνο,

μνησιπήμων πόνος"

Ανώνυμος είπε...

"Μιά κι έγινες άγαλμα πιά, τι σου χρειάζεται
αυτή η βαλίτσα κι αυτό το προσωπείο?"

Στον Νικήτα του "Αφέντης και δούλος",Τολστόι

Ανώνυμος είπε...

"Δεν έχω τίποτα - λέει -
μονάχα μιά καρέκλα
κι ένα ποτάμι
κι αυτό το μέγα μακρινό
που μού κρύβεται
για να το γυρεύω
και να υπάρχω"
ΑΞΑΦΝΑ, Γ. Ρίτσος, 12.Χ.79

nikitas είπε...

μνήμη ή λήθη;

nyxterino:

..κι ως άνθρωπος της ύπαιθρος χώρας, είναι πολλές οι νύχτες με φεγγάρι που μ΄αρέσουν...
τ΄αλφαβητάρι τ΄ αστρικό, μαζί με την δροσιστική την αύρα, πόσες φορές συντρόφεψαν με στα ταξίδια, όσο μακρινά, χαράζοντας ελπίδες σε λιμάνια γυρισμού...

"[...]Όμως ο τόπος που τον πελεκούν και που τον καίνε σαν το πεύκο, και τον βλέπεις
είτε στο σκοτεινό βαγόνι, χωρίς νερό, σπασμένα τζάμια, νύχτες και νύχτες
είτε στο πυρωμένο πλοίο που θα βουλιάξει καθώς το δείχνουν οι στατιστικές,
ετούτα ρίζωσαν μες στο μυαλό και δεν αλλάζουν
ετούτα φύτεψαν εικόνες ίδιες με τα δέντρα εκείνα
που ρίχνουν τα κλωνάρια τους μες στα παρθένα δάση
κι αυτά καρφώνουνται στο χώμα και ξαναφυτρώνουν,
ρίχνουν κλωνάρια και ξαναφυτρώνουν δρασκελώντας
λεύγες και λεύγες,
ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας.[...]"


αθυρ:

ημερολογιακά επίκαιρος, καλώς ήρθες


gaspard de la nuit:

κι αυτό το μέγα μακρινό, που τελικά είναι μέσα μας...